ΑΣΣΥΡΙΑΚΗ - ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗ - ΠΕΡΣΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Ασσυριακή Περίοδος (7ος αιώνας π.Χ. έως 570 π.Χ,)
Οι Ασσύριοι οι οποίοι κατοικούν στη Μικρά Ασία, βόρεια της Κύπρου, κατακτούν το νησί, εξαναγκάζοντας το να πληρώνει φόρο υποτέλειας στους Ασσύριους βασιλείς.
Αιγυπτιακή Περίοδος (570 π.Χ. έως 525 π.Χ.)
Το 570 π.Χ. η Κύπρος κατακτήθηκε από την Αίγυπτο του βασιλιά Αμασις Β. Παρόλο που η κυριαρχία της Αιγύπτου ήταν σύντομη, επηρέασε τις τέχνες, ιδίως τη γλυπτική. Πέτρινα αγάλματα έχουν συχνά Αιγυπτιακή και Ελληνική επιρροή. Τα κεραμικά της περιόδου δείχνουν έντονες επιρροές από την Αρχαία Κρήτη. Οι άντρες συχνά απεικονίζονται να έχουνε Αιγυπτιακή κόμμωση και Ασσυριακό τύπου γενειάδας. Το ντύσιμο των Κυπρίων έχει στοιχεία της Δυτικής Ασίας. Η κυριαρχία τους κράτησε ως το 525 π.Χ.
Περσική Περίοδος (525 π.Χ. έως 332 π.Χ.)
Το 525 π.Χ., η Κύπρος κατακτήθηκε από την Περσική Αυτοκρατορία. Οι βασιλείς διατήρησαν την ανεξαρτησία τους, αλλά έπρεπε να πληρώνουν φόρο υποτέλειας. Τα κυπριακά βασίλεια ξεκίνησαν να κατασκευάζουν το καθένα το νόμισμα του, χρησιμοποιώντας το περσικό σύστημα ζυγίσματος. Τα νομίσματα απεικόνιζαν τον βασιλιά της περιοχής. Ο βασιλιάς της Σαλαμίνας Ευέλθων, ήταν μάλλον ο πρώτος ο οποίος κατασκεύασε χάλκινα και ασημένια νομίσματα.
Οι πόλεις της περσικής περιόδου απόκτησαν οχυρά και τείχη από πλινθόλιθους. Τα σπίτια ήτανε και αυτά κτισμένα με πλίνθους, ενώ τα δημόσια κτίρια είχανε πέτρινη επικάλυψη.
Τα αγάλματα, σε αντίθεση με την αρχιτεκτονική, ήταν επηρεασμένα από την Ελληνική τεχνοτροπία. Το αρχαϊκό χαμόγελο στα πρόσωπα των αγαλμάτων είναι εμφανές σε πολλά κυπριακά κομμάτια της εποχής. Κατά την Περσική κυριαρχία, η επίδραση από τους Ίωνες εντατικοποιήθηκε και αντίτυπα της Κόρης εμφανίζονται στην Κύπρο. Παρόλα αυτά, οι Κούροι, τυπικό παράδειγμα ανδρικού γυμνού αγάλματος στην Ελλάδα, ήτανε σπάνιοι στην Κύπρο.
Η Ιωνική Επανάσταση και η Κύπρος
Όλες οι κυπριακές πόλεις έλαβαν μέρος στην Ιωνική Επανάσταση του 499 π.Χ., κατά των Περσών με εξαίρεση την πόλη της Αμαθούντας. Της εξέγερσης στην Κύπρο ηγήθηκε ο Ονήσιλλος, ο οποίος ήτανε αδελφός του Γόργου, του βασιλιά της Σαλαμίνας, τον οποίο εκθρόνισε εξ αιτίας της άρνησης του να λάβει μέρος στον αγώνα. Τελικά οι Πέρσες κατέπνιξαν την κυπριακή εξέγερση. Οι συνέπειες ήταν οι φιλέλληνες βασιλείς να αντικατασταθούν με φιλικά διακείμενους στους Πέρσες και οι Κύπριοι να παραχωρούν στρατιωτικές δυνάμεις στις εκστρατείες των Περσών.
Ευαγόρας ο Α' της Σαλαμίνας
Ο Ευαγόρας ο Α' ήταν βασιλιάς της αρχαίας Σαλαμίνας στην Κύπρο (περίπου 435 - 374 π.χ.) και υπήρξε η κυρίαρχη μορφή της Κύπρου για σχεδόν μισό αιώνα μέχρι τον θάνατο του. Κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο τάχθηκε υπέρ της Αθήνας και προκάλεσε τους Πέρσες να υποστηρίξουν και αυτοί την Αθήνα. Προσκάλεσε Έλληνες από τα νησιά του Αιγαίου να εγκατασταθούν στην Κύπρου. Όταν απέκτησε έλεγχο όλης της Κύπρου, προσπάθησε να ανεξαρτητοποιηθεί από τους Πέρσες με τη βοήθεια της Αθήνας. Ο Ευαγόρας έλαβε λιγότερη υποστήριξη από την Αθήνα απ' ό,τι ήλπιζε και αναγκάστηκε να υποταχθεί ξανά στους Πέρσες, μετά τη συντριβή στη Ναυμαχία στο Κίτιον, παραμένοντας όμως βασιλιάς της Σαλαμίνας.
Ο Ευαγόρας προώθησε το Ελληνικό αλφάβητο στην Κύπρο, αν και σε μέρη όπως το φοινικικό Κίτιον, η Κυπριακή Συλλαβιστική γραφή συνέχισε να χρησιμοποιείται. Σύμφωνα με τον Ισοκράτη, ο Ευαγόρας ήταν ένα πρότυπο ηγεμόνα, του οποίου στόχος ήταν να προωθήσει την ευημερία του κράτους και των υπηκόων του από την καλλιέργεια του ελληνικού πολιτισμού. Ο Ευαγόρας είχε κατασκευάσει χρυσά νομίσματα που αντικατέστησε το Περσικό νομισματικό σύστημα.
Αργότερα η Κύπρος μαζί με την Αίγυπτο και την Φοινίκη, εξεγέρθηκαν ξανά εναντίον των Περσών το 350 π.Χ., για να συντριβούν πάλι, από τον Αρταξέρξη Γ' το 344 π.Χ.